CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, Ticaret Bakanlığı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda; “Kayıt dışılık konusunda dünya sıralamasında nerede olduğumuza baktığımızda kayıt dışılık açısından geride kalan ülkeler arasında yer alıyoruz; Malezya, Mozambik ve Yemen ile aynı ligdeyiz. Bu durum asla kabul edilemez” dedi.
Ticaret Bakanlığı’nın 2024 yılı bütçesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülüyor. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay şunları söyledi:
“Kayıt dışılık konusunda dünya sıralamasında nerede olduğumuza baktığımızda kayıt dışılık konusunda az gelişmiş ülkeler arasındayız; Malezya, Mozambik ve Yemen ile aynı ligdeyiz. Bu durum asla kabul edilemez. Ticaret Bakanlığının bütçesi genel bütçe içinde çok düşük, 38,5 milyar. Ticaret Bakanlığı gibi esnaftan KOBİ’lere kadar toplumun geniş kesimlerini etkileyen bir Bakanlık olması nedeniyle bütçeden çok daha fazla. gümrük bölümüyle, Eximbank bölümüyle, diğer birimlerle bağdaştırırsınız, ülkemizin çok geniş kesimlerine hitap ediyor, hisse almasını istiyoruz. Önümüzdeki dönemlerde bunun mutlaka gerçekleşmesi gerektiğini düşünüyorum. Çünkü çok değerli misyonları var. Bu Bakanlığın ve bu yetkililerin yerine getirilmesi ülkemiz ekonomisine, ihracatına ve genel istikrarına büyük katkılar sağlayacaktır. Dolayısıyla bu bütçenin artırılması gerektiğini vurguladıktan sonra kayıt dışı faaliyetlere ayrılan kısma baktığımızda Bu kısmın 3 trilyon 829 milyar olduğunu görüyoruz. Peki bu kadar bedelle kayıt dışı ekonomiyle nasıl mücadele edebiliriz? Hem bu bütçenin hem de bu sayının arttırılması gerekiyor. Orana baktığımızda gerçekten çok düşük bir oran. Buradaki kontrol personeli sayısının arttırılması ve diğer kayıt dışı sektördeki işlevsel yapının geliştirilmesi için genel bütçeden alınan payın da artırılması gerektiğini anlıyorum.
“HERMES” ÖRNEĞİ VERDİ
Burada sigorta kurumunun da geliştirilmesi gerektiğine inanıyoruz; Bu Eximbank’ın alanlarından biri. Dün Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesini de görüştük; Bu konuyla ilgili olarak ticari alacaklara ilişkin bir teminat mekanizması bulunmaktadır. Özellikle ihracatçıların yurt dışı ihracatları için ön finansmana erişimlerinin sağlanması; Bu konuya ilişkin özsermaye kaynakları güçlendirilmeli ve Eximbank dışında bazı banka ve sigorta şirketlerinin de bu alana dahil olması gerekmektedir. Garanti sistemini sadece Coface ve Hermes gibi yurt dışındaki firmalarla değil, kendi sigorta şirketlerimiz ile de işletmek; Bu sigorta poliçelerinin düzenlenmesiyle, garanti kapsamında ihracat fiyatlarının limit oluşturularak makul bir fiyatla ön finansmanının sağlanmasına yönelik bir sistem geliştirilmelidir. Bu konuda çalışmalar yapıldığını biliyorum, daha hızlı ve aktif bir şekilde devam etmesini umuyoruz çünkü ihracat artacak böylece hem bütçe açığımız, hem ödeme istikrarımız, hem de cari açığımız olumlu yönde değişecek. yön. Ağustos sonu itibarıyla cari açığımızın 57 milyar dolar olması bekleniyordu, yıl sonunda ise 42 milyar dolara düşeceğini öngörmüştünüz; Bunun biraz zor olduğunu görüyoruz; Bunu burada ifade etmek isterim.
Yine bir başka konu da şu: En son torba yasa 2023 yılı temmuz ortasında geldi Sayın Bakanım, bu torba yazıda ihracat gelirleriyle ilgili biliyorsunuz kurumlar vergisinde yüzde 20’den yüzde 25’e bir artış vardı, yüzde 5 indirim vardı. Olay oldu ama değişiklikten önceki eski oranın maliyeti yüzde 19’du ve bu maliyet yüzde 19’dan yüzde 20’ye çıktı. Bu neden yapıldı? Hem ihracatı desteklemek hem de vergi yükünü artırmak istiyoruz. Burada sadece yüzde 1 demeyelim; Yüzde 1 ciro büyüklüğü içerisinde ihracatçıyı gerçekten rahatlatabilecek, maliyet avantajı sağlayabilecek bir oran. Burada şunu da belirtmek isterim ki önümüzdeki dönem bütçesinde -ki bunu bu dönemde de yapabiliriz- torba yasayla gelen bu tutarın en azından eski oran olan yüzde 19’a indirilmesi gerekiyor.
“400 MİLYON TL CEZA UYGULANDI”
Denetim mekanizmalarına ilişkin de ciddi idari para cezalarının kesildiği söylendi; Yanlış hatırlamıyorsam otomotiv, emlak ve diğer sektörlere 400 milyon TL civarında ceza kesildiğini söylemiştiniz. Tahakkuk eden bu idari cezaların ne kadarının tahsil edildiğini merak ediyoruz; Tahsilat oranı nedir? Toplama yeteneği var mı? Sadece para cezası verilerek yaptırım uygulanması mümkün değildir. Ayrıca buradaki tespit ve denetimlerin sağlıklı bir şekilde yapılması, bunun için de kontrol personeline gerekli bütçelerin ayrılması ve sayılarının arttırılması gerekiyor. Elbette işçilik maliyetleri ciddi bir meblağ ama bu muayenenin benim için her zaman çok değerli olduğunu burada ifade etmek isterim.
Esnaf ve KOBİ’lerin finansmana erişimi çok düşünceli bir yaklaşım; Esnafımızın yükü var. Baktığımızda 2022 ve 2023’e göre dükkânlarını, işyerlerini kilitleyen esnaf sayısında artış oldu, yani yüzde 20’lik bir artış var, bu sayı 70 bini aştı. Esnafımız borç içinde, esnafımızı rahatlatmak için girdi maliyetlerini düşürmemiz lazım; Bu konuda mutlaka gerekli önlemleri almamız gerekiyor. Aksi takdirde iş hayatında bu düşünceler artarak devam edecektir. Yine bazı tespit ve incelemelere gelecek olursak… Akaryakıt kaçakçılığına ilişkin yaklaşık 47 dağıtım şirketinin denetlendiğini belirttiniz; Burada 3,2 milyar dolarlık sahte faturadan ve yaklaşık 1,4 milyar dolarlık vergi kaybından bahsettiniz. Bu rakamların çok daha yüksek olduğunu biliyorum. Elbette tüm gücümüzle bunun peşinden gitmek ve burada kaçakçılığın önüne geçmek işini hakkıyla yapan firmalar için de önemli. Bu konuyla ilgili olarak yeniden kontrol sisteminin geliştirilmesi gerekiyor; Bunu şöyle ifade edeyim.”
